(zoals de afgelopen weken uitgezonden)

Hele serie lezen: klik hier.

In de begintijd van de amateurzenders, zo rond de eeuwwisseling van 1900 dus, waren de tijdschriften gek op de amateurs. Ze kregen er niet genoeg van, en dus verscheen er een grote hoeveelheid artikelen. Ook verschenen er veel boeken over het nieuwe fenomeen zenden. Die boeken en artikelen beschreven vaak praktische details over hoe de apparatuur hiervoor kon worden gemaakt.

In januari 1898 verscheen een tijdschrift genaamd “The Model Engineer and Amateur Electrician” met een artikel van Leslie Miller met details over experimenten voor radioamateurs, inclusief een beschrijving van een basale zender en ontvanger.

Het artikel had als titel ¨Some Interesting Experiments for Amateurs¨, een paar interessante artikelen voor amateurs, en het begint met de tekst: “Toen amateurelektriciëns in de krant lazen dat in het parlement om een bedrag gevraagd werd om experimenten te kunnen uitvoeren met de apparatuur van marconi voor telegrafie zonder draden, en dat deskundig personeel bij de Britse post de middelen hiervoor, voor opvraag beschikbaar had, dachten deze amateurs waarschijnlijk dat dat soort testen ver buiten hun bereik lagen.

Miller beschrijft in het artikel dat dit zeker niet het geval was en dat radioamateurs, of zoals hij ze noemde radio-elektriciëns nog steeds mee konden doen, en zelf experimenten konden doen.

Miller publiceerde vervolgens meerdere artikelen in de latere edities van het blad, waarbij hij aangaf dat ook hij tot deze eerste radioamateurs behoorde.

Miller claimde echter niet de eerste te zijn, maar hij was zeker een van de eersten, of wellicht samen met de eerdere genoemde M.J.C. Dennis de eerste.

In Amerika begon de interesse met een artikel in juli 1899 in het blad American Technician, getiteld The Aparatus for wireless telegraphy, de apparatuur voor draadloze telegrafie, geschreen door professor Jerome J Green. In het artikel beschreef de professor tot in detail de apparatuur, benodigd voor een zender, een ontvanger die werkte door middel van een coherer, én de antenne.

Verder verscheen er een boek draadloze telegrafie en hertziaanse golven door S. Bottone met een uitgebreide uitleg van de benodigdheden, en van hoe een zender en een ontvanger konden worden gebouwd. Voor de ontvanger werd een glazen buis gebruikt, een paar kurken, ijzer en twee koperen draden. Het was met name dit boek dat de interesse bij het grote publiek voor het fenomeen radio en zendamateurisme in die tijd aanwakkerde.

Het is heel moeilijk vast te stellen wie nou echt die eerste radioamateur was. Volgens sommigen was Marconi de eerste radioamateur. Toen hij met zijn experimenten begon was hij namelijk zeker nog geen ondernemer. Anderen vinden weer dat Professor D.E. Hughes de eerste amateur was. Die maakte namelijk thuis een vonkzender, zonder dat hij echter wist hoe hij die signalen op een ontvanger op enige afstand weer kon detecteren. Of was het toch een van degenen die hiervoor in deze serie al genoemd werden?

Wat wel zeker is, dat is dat veel mensen aan het eind van de 19e eeuw begonnen met experimenteren. En dat de interesse hiervoor in die jaren en daarna sterk toenam. Eind jaren 90 van de 19e eeuw was wel het moment waarop onze hobby dus begon.

(zoals de afgelopen weken uitgezonden)

Hele serie lezen: klik hier.

We zijn met deze serie aanbeland bij het midden van de vorige eeuw. Het kan echter geen kwaad om nog eens terug te gaan naar dat allereerste begin. Want wie was nou eigenlijk die eerste radioamateur? De site electronics.radio.com probeert die vraag te beantwoorden.

In de jaren kort voor 1900 werd er al druk geëxperimenteerd, daar begonnen we deze serie mee. Mensen waren zeer geïnteresseerd in dit nieuwe fenomeen van draadloos communiseren, en er vonden zelfs openbare demonstraties plaats. Deze demonstraties waren er mede de reden van dat er buiten de wetenschap ook privé-personen zich met deze materie bezig gingen houden. Dit waren de latere zendamateurs.

In de tijd dat er nog niets gereguleerd was, was er ook nog niet veel bekend. Ook wetenschappers worstelden vaak nog met hoe dat nou ging met die radiogolven, hoe het werkte, en vooral: waarvoor kun je het gebruiken?

Omdat iedereen zomaar een zender en ontvanger kon bouwen, en daarmee kon experimenteren deden mensen dat ook. Het is echter moeilijk om vast te stellen wie de eerste amateur was. Onder andere omdat er mede vanwege het ontbreken van vergunningen ook niets werd vastgelegd. En wanneer ben je een radioamateur? Als je alleen al uitzendt, of moet je daarvoor ook een verbinding hebben gemaakt?

Het eerste amateurradiostation dat op schrift bewaard is gebleven was dat van M.J.C. Dennis uit Londen. Dit was in 1898. Dennis hoorde over de experimenten van Marconi, en als gevolg daarvan bouwde hij zijn eigen station bij Woolwich Arsenal in Oost-Londen.

Dennis claimde dat hij het eerste niet-beroepsmatige radiostation wereldwijd was en bijgevolg zou je kunnen stellen dat hij de eerste radioamateur was. Er was niemand die bestreed dat hij dat was, wat zijn stelling nog wat extra kracht bij zet.

Dennis had later als call DNX. Nog later verhuisde hij naar Ierland waar hij onder de roepnaam EI2B werkte, waar hij bovendien de reputatie had dat hij ook de eerste zendamateur in Ierland was. M.J.C. Dennis was in zijn bestaan ook nog de eerste voorzitter van de Ierse amateurvereniging Irish Radio Transmitters Society, IRTS.