Eerste aflevering propagatie-onderwerp (23 febr.)

In een gebied tussen 50 km hoog en meer dan 500 km hoog zijn de meeste moleculen van de atmosfeer door de straling van de zon geïoniseerd. Dit stuk van de aardatmosfeer wordt gewoonlijk aangeduid met ionosfeer. Het zijn de luchtlagen waar de propagatie op de kortegolf gewoonlijk zijn oorsprong vindt.

Ionisatie is een proces waarbij elektronen die negatief zijn geladen, worden verwijderd van neutraal geladen atomen of moleculen, waardoor deze atomen en moluculen dus als positief geladen ionen achterblijven en er sprake is van vrije elektronen.

Het zijn deze ionen waar de ionosfeer dus naar is genoemd. Het belangrijkst hierbij zijn echter de veel lichtere en vrijelijk bewegende elektronen die belangrijk zijn in termen van de propagatie op de kortegolf.

De vrije elektronen in de ionosfeer zorgen ervoor dat de radiogolven op de kortegolf worden afgebogen, en zo eventueel terug worden gestuurd naar de aarde. Daarbij geldt, hoe groter de dichtheid van die elektronen, hoe hogere frequenties worden er nog gereflecteerd of afgebogen.

Morgen het vervolg hierop

Script van het propagatie-onderwerp van 14 maart

Gisteren ging het propagatie-onderwerp over sporadische E, en over dat de golven binnen het HF-spectrum zich op drie manieren kunnen verplaatsen: via de grondgolf, met een directe golf, en via de ionsofeer (de zogenaamde ruimtegolf).

Bij deze ruimtegolf worden niet alle kortegolfrequenties door de ionosfeer gereflecteerd. Er is een onder- en een bovengrens bij iedere verbinding tussen twee punten.

ls de frequentie te hoog wordt om nog te worden gereflecteerd, dan gaat deze recht door de ionosfeer heen zo de ruimte in.

Bij een te lage frequentie is het de D-laag die roet in het eten gooit. Door de te grote verzwakking in die D-laag komt het signaal gewoonweg niet meer door.

Ook hier zijn de hiervóór genoemde effecten niet bepaald een constante factor.

Ze varieren met de dag, met de seizoenen, met de zonnevlekkencyclus en met de plaats op aarde.

De volgende keer gaat het over onder andere de maximum usable frequency.

Script propagatie-onderwerp 13 maart

Bij wijze van proef vandaag ook het script van het propagatie-onderwerp op de site.

Bij het propagatie-onderwerp ging het gisteren over de invloed van sporadische E op de propagatie op de kortegolf, die kan bijvoorbeeld voor kortere skipafstanden zorgen en voor veel QSB.

Ik maakte daarbij gisteren nog een foutje, ik zei dat de E-laag tussen 90 en 40 km zat, maar dat moet 90 en 140 km zijn.

Sporadische E bij de lage midden-breedtegraden heeft overigens de neiging om vooral overdag en tijdens de vroege avond op te treden, en is meer aanwezig tijdens de zomer. Bij de hoge breedtegraden vindt sporadische E vooral plaats tijdens de nachtelijke uren.

Er bestaan nog meer van dit soort mode’s, onder andere spread F, maar het voert te ver om die hier allemaal te behandelen.

Bij de propagatie over de kortegolf wordt wel eens voorbij gegaan aan hoe precies het fenomeen van een grondgolf of een ruimtegolf in elkaar zit. Tussen 3 en 30 MHz zijn er drie verschillende manieren waarop een signaal vanaf de zender de ontvanger kan bereiken.

De eerste manier is de grondgolf. Deze werkt alleen over korte afstanden, maximaal 100 km over land en 300 km over zee.Verzwakking van de radiogolven hangt hier af van antennehoogte, type bodem, type terrein (bijv. bebouwd of niet). Ook speelt de polarisatie een rol. Hoe lager de frequentie hoe meer verticaal goed werkt en horizontale polarisatie niet.

De tweede manier is de directe golf. Dit is de manier waarop bijv. ook de golven op VHF en UHF zich voortplanten, boven de grond en het is in belangrijke mate een zichtverbinding, waarbij de golven op deze lage frequenties wel veel langer met de horizon meebuigen dan op de hogere frequenties en bij licht.

De derde modus is de ruimtegolf, via de ionosfeer dus.

Leuke webcamfoto’s

De afgelopen  dagen geëxperimenteerd met webcam’s en webcamsoftware. Dat heeft minstens twee opmerkelijke plaatjes opgeleverd. Eentje van de beide katten. De andere is een foto, ’s ochtends heel vroeg met een vogel in de vensterbank, pal voor de camera. Té leuk dus om niet op de site te plaatsen.

URL tijdelijke webcam-pagina: http://shorties.be/raspi-test/

150309webcam-katten

140311webcam-vogel

 

9 maart: later vanavond via de site en morgenochtend via NOS kortere Daily Minutes

Het moest natuurlijk een keer gebeuren, maar na zo’n 210 nieuwsuitzendingen heb ik er eentje gemist. Door de griep afgelopen nacht bijzonder slecht geslapen. Rond kwart voor vijf of vijf uur wat gegeten, en vervolgens dus in slaap gevallen tot 10 voor 7…

Het ligt in de bedoeling om in de loop van de avond een kort bulletin via de site te verspreiden, die morgenochtend dan gewoon via PI2NOS wordt uitgezonden.

Jeugdsentiment: Mr. Blue Sky

Dit vond ik heel lang geleden helemaal fantastisch. BBC-registratie van vorig jaar zomer in Hyde Park van een live-concert van ELO met een inmiddels 66-jarige Jeff Lynne, die inclusief falset-stem dus nog gewoon precies zo klinkt als toen in 1978(!) dit eveneens tijdloze nummer uitkwam.