Deel 13 van de serie over de historie van onze zendhobby gaat over het kwijtraken van ruim 1/3 van onze oorspronkelijke 10 meterband, een gebeurtenis die samenvalt met het ontstaan van de 27 MHz citizensband.

Het initiatief voor een burgerband, radiocommunicatie voor familiegebruik en kleine bedrijven, gecombineerd met een mogelijkheid voor op afstand bestuurde vliegtuigen werd in de VS al in het laatste jaar van de oorlog 1945 genomen.

De oorspronkelijke CB-band liep van 460 tot 470 MHz. Er waren twee klassen van apparatuur, klasse A en klasse B. Klasse B hoefde aan minder hoge technische eisen te voldoen, maar had ook een kleiner frequentiebereik.

Pionier op dit gebied Alfred J Gross uit Canada was de eerste die met zijn speciaal hiervoor opgezette Citizens Band Corporation eind jaren 40 de eerste klasse B walkie talkies voor de band op de markt wist te brengen. Hij was een van de zeer weinigen die dat lukte.

Ondanks dat er enige apparatuur verkrijgbaar was, bleek de hoge frequentieband ook echt te hoog gegrepen voor de techniek van eind jaren 40 en begin jaren 50. De apparatuur was simpelweg te kostbaar voor gewoon familiegebruik. En de apparatuur was ook niet bepaald praktisch voor gebruik door de gemiddelde burger.

Senaatsleden wilden eind jaren 50 eigenlijk het gebruik van de citizensband die zo onsuccesvol was, weer beëindigen, maar desondanks werd op 11 september 1958 een klasse D voor de CB geïntroduceerd.

Voor die klasse D moesten de gelicentieerde amatereurs de onderste MHz van de 10 meter afstaan, en in een klein gedeelte van dat spectrum werden 23 kanalen voor klasse D CB-gebruikers ingericht. Tweeëntwintig van die kanalen zaten in het deel van die band dat eerder van de zendamateurs was, het 23ste kanaal werd toen gedeeld met radiobesturing van modelvliegtuigen.

Een groot deel van de band tussen 460 en 470 MHz werd vervolgens ingedeeld voor zakelijk gebruik en voor hulpverleningsdiensten. De klassen A en B zijn echter ook nu nog niet helemaal opgeheven. In de VS heb je twee systemen voor waar wij hier PMR446 hebben: Family Radio Service, FRS, en General Mobile Radio Service GMRS. De eerste is een rechtstreekse afstammeling van de originele klasse B citizens band, die met de beperkingen in frequentie en technische eisen, en GMRS is de erfopvolger van de oorspronkelijke klasse A CB.

In de jaren 70 werd er overigens opnieuw een amateurband in de VS door CB-gebruik bedreigd. Dat was toen er een voorstel werd gelanceerd om een nieuwe Klasse E voor CB in te stellen, wat ten koste zou gaan van de 220 MHz-band in de VS, de 1,25 meterband waar we het in het vorige deel al over hadden.

Het was trouwens met name de oliecrisis van 1973 die de 11 meterband zijn grote populariteit bezorgde.  Die oliecrisis zorge ervoor dat er een nationale maximale snelheid in de VS kwam van 55 mijl per uur. Truckers gingen hierdoor CB gebruiken om elkaar op de hoogte te stellen van plekken met speedtraps, door lokale sheriffs soms gemaakt om truckers in de val te lokken met te hoge snelheden, en ook werden via CB de plekken met de laagste brandstofprijzen gedeeld. Daarnaast werden de bakkies door de truckers gebruikt om actie te voeren of bij grote stakingen.

De populariteit bij de truckers bezorgde de bakkies een grotere algehele populariteit, die nog extra werd aangewakkerd door TV-series als de Dukes of Hazard uit 1979, en het gebruik van bakkies in films als Smokey en de bandit en Convoy uit respectievelijk 1977 en 1978. Ook kwamen de bakkies geregeld in popsongs in de VS voor.

Verder waren er in die tijd beroemdheden die op 27 MHz actief waren. De bekendste twee daarvan zijn ongetwijfeld first lady Betty Ford, echtgenote van president Gerald Ford, die de roepnaam First Mama gebruikte, en de bekende voice actor Mel Blanc, hier vooral bekend van de stem Fred Flinstone met als call Bugs of Daffie. De stemmen van Daffy Duck en Bugs Bunny werden inderdaad, net als Tweety Bird, Speedy Gonzales en nog veel meer, ook door Blanc verzorgd.

In de VS was aanvankelijk het gebruik van een roepnaam die op de vergunning vermeld stond verplicht. Iedereen negeerde deze verplichting echter, en gebruikte zelf verzonnen calls.

In de jaren 70 en 80 toen de citizens band op zijn populairst was, breidde dit initiatief zich over de hele wereld uit, waarbij in veel landen precies of bijna precies de kanalen uit de VS werden overgenomen. Soms met kleine verschillen, zoals in Polen, waar alle kanalen 5 kHz lager in frequentie zitten. Er zijn daarnaast ook landen met CB-banden op UHF of op 800 MHz.