523. Hoe saai is morse? (11)

Een antenne

16 mei 2006
copyright: John Piek

Dagelijkse foto (klik = vergroting)     

     

Waar komt mijn fascinatie voor morse-telegrafie toch vandaan? In de vorige eeuw hebben veel mensen al dan niet verplicht geleerd om in morse te communiceren. Het was bijvoorbeeld verplicht gesteld bij een deel van de manschappen op de koopvaardijvloot, bij de marine, en ook voor een aantal dienstplichtigen. Voor de meeste mensen is het op het gehoor ontcijferen van morse het moeilijkst te leren, maar voor sommige anderen is dit geen probleem, maar is juist het seinen weer heel moeilijk. Hoe dan ook kost het vele maanden om te leren, maar misschien vormt dit juist ook wel onderdeel van de uitdaging...
  
Het volgende probleem was een antenne. In vroeger jaren had ik een geweldig antennepark. Een stuk van de bekende Rijkswacht-mast (zo geheten omdat de maten gebaseerd zijn op een mast zoals die ook bij de Belgische Rijkswacht in gebruik was), met een binnen de mastconstructie gemonteerde geluidloze antennerotor om de antennes te draaien. Bovenin de mast zat een stevig lager om te zorgen dat de rotor niet teveel belast zou worden. Daar bovenop stond een aantal antennes voor allerlei banden. De grootste draaibare antenne was van het ene uiterste punt naar het andere acht meter in het horizontale vlak. Lager langs de mast stonden nog allerlei zijarmpjes voor niet-draaibare antennes, en er was een draadantenne van ruim dertig meter lang voor de laagste kortegolfbanden.
  
Toen ik naar mijn huidige woning verhuisde, was ik al veel minder met deze hobby bezig dan daarvoor, en huldigde ik het principe dat antennes ok waren, maar dat ze zoveel mogelijk niet van buiten zichtbaar moesten zijn. Dat principe wilde ik toen ik deze hobby recent weer oppakte graag blijven handhaven. Verschillende ideeën passeerden de revue. Het meest aantrekkelijk was een draadantenne, van dun, bijna onzichtbaar draad over de openbare weg (nou ja, openbare voetpaden en plantsoenen meer precies), naar een boom in de buurt; bij voorkeur in de nachtelijke uurtjes opgehangen natuurlijk. Omdat ik al diverse antennes in mijn huis heb, speelt ook mee dat de nieuwe antenne de al bestaande antennes niet moet beïnvloeden.


De draadantenne van 0,5 mm dikte is met zwart op de foto ingetekend.
In het lichter gekleurde vierkantje onderaan staat de tuner.

Uiteindelijk viel het besluit op een redelijk kort stuk draad van mijn slaapkamerraam boven, naar het hek van mijn balkon (zie foto). Met de optie voor die andere, waarschijnlijk wat betere antennes voor de wat langere termijn nog niet helemaal uitgesloten. Het zwarte draad dat ik gebruik is slechts met de grootste moeite van buitenaf zichtbaar.

In tegenstelling tot wat mensen vaak denken moet je het draad bij dit soort constructies niet te strak blijven aanspannen. Een kennis van mij haalde dit recentelijk nog eens aan. Op die manier verzwak je namelijk iedere keer het draad, dat toch steeds verder oprekt. Beter is om het een klein beetje te laten spelen in de wind. Niet teveel natuurlijk, want dan komt de aanpassing van de zender weer in gevaar.

Om het draadje op de zender aan te kunnen sluiten gaat het van het balkonhek tussen de balkondeur geklemd naar binnen, waar het via een in de vensterbank opgestelde antennetuner op de juiste frequentie wordt gebracht en op de zender/ontvanger wordt aangepast. De lengte van de draad op zichzelf is heel goed, het verticale deel is 6 à 7 meter (de optimale lengte voor de 30 m band is 7,5 meter), maar het horizontale deel van tweeënhalve meter binnen de hoogte van het balkonhek verknoeit het vermoedelijk weer voor een deel. De effectiviteit van de antenne is bovenaan het kleinst, en neemt toe naarmate je meer naar beneden komt. Bij 7,5 meter is dit optimaal. In het horizontale deel gaat het effectieve deel nog een tijdje door, waardoor vermoedelijk de helft van het zendvermogen niet tot zijn recht komt, omdat dit horizontale deel door het (geaarde) balkonhek nauwelijks de kans krijgt om het signaal te verspreiden. Een oplossing zou zijn om het horizontale stuk te laten vervallen en de antennetuner op het uitende van de antenne op het balkonhek aan te sluiten, maar die is met al dat verzilverde draad, en opgebouwd op een houten plankje nou niet bepaald weersbestendig. (wordt vervolgd)


De gebruikte antennetuner. Voor een uitgebreide beschrijving
zie onderaan deze pagina (klik)

Categorie: - bespiegeling - plusminus 694 woorden - Deze column kan deels op fictie berusten en de informatie is niet noodzakelijkerwijs volledig. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De column is niet in alle gevallen heel geschikt voor jonge lezers.

Reageer

vorige column - volgende column - alle columns - mailinglijst