517. Hoe saai is morse? (6)

Zonnevlekkenactiviteit

6 mei 2006
copyright: John Piek

Dagelijkse foto (klik = vergroting)     

     

Waar komt mijn fascinatie voor morse-telegrafie toch vandaan? In de vorige eeuw hebben veel mensen al dan niet verplicht geleerd om in morse te communiceren. Het was bijvoorbeeld verplicht gesteld bij een deel van de manschappen op de koopvaardijvloot, bij de marine, en ook voor een aantal dienstplichtigen. Voor de meeste mensen is het op het gehoor ontcijferen van morse het moeilijkst te leren, maar voor sommige anderen is dit geen probleem, maar is juist het seinen weer heel moeilijk. Hoe dan ook kost het vele maanden om te leren, maar misschien vormt dit juist ook wel onderdeel van de uitdaging...

In de zin van radioamateurisme is morsetelegrafie vooral 'spannend', omdat de apparatuur voor morse onvoorstelbaar veel eenvoudiger is dan voor spraak of andere manieren van communiceren (bijvoorbeeld telex, fax, televisie of computergegevens). Daarnaast is voor morse een factor honderd maal zo weinig zendvermogen nodig om dezelfde afstand te overbruggen dan wanneer dit door middel van spraak gebeurt. Het feit dat je niet gebruik maakt van elektronica, maar van een trucje dat je met veel inspanning hebt geleerd draagt bij aan het plezier dat het communiceren in morse geeft.


De grootste groep zonnevlekken van het laatste zonnevlekkenmaximum.
Deze groep ontstond op 30 maart 2001, en leidde op 2 april van dat jaar
tot de grootste geregistreerde zonnevlam in 25 jaar. (Foto: NASA/public domain)
N.B. het bekijken van zonnevlekken met het blote oog is zeer schadelijk!

Op de kortegolf, waar de meeste morsesignalen zijn te vinden, is de overdracht van signalen grillig. De afstand die je kunt overbruggen is niet afhankelijk van het weer, zoals op hogere banden, maar voor het grootste gedeelte van de activiteit van de zon. Deze activiteit kan worden uitgedrukt in het aantal zonnevlekken dat vanaf de aarde waarneembaar is. Signalen van heel ver weg komen tevoorschijn en zijn ineens weer weg. Aan de naam van het station kun je meestal zien waar het signaal vandaan komt. Omdat het aantal zonnevlekken met een cyclus van ruim elf jaar varieert, is er iedere elf jaar een periode waarbij de afstanden die je kunt overbruggen het grootst zijn. Op die momenten zijn verre verbindingen ook het grootste aantal uren per etmaal mogelijk, en gaat dit tegelijkertijd met de kleinste hoeveelheid benodigd zendvermogen. Zo'n zes jaar later (we zitten op dit moment op zo'n vervelend punt) gaat dat heel erg veel slechter. Maar het is ook op die momenten nog altijd heel goed mogelijk om in morse zonder heel veel moeite, met een eenvoudig zendertje op batterijvoeding en een stukje draad van een meter of vier als antenne vele duizenden kilometers afstand te overbruggen.

Wat ik hiervoor beschreven heb is dus wel zo'n beetje wat ik leuk vind aan het morse-fenomeen. Ik heb door allerlei omstandigheden een behoorlijk aantal jaren helemaal niets aan deze radiohobby gedaan, en ik heb daarbij altijd geroepen dat wanneer ik daarmee weer zou beginnen, dat ik dit met morsetelegrafie zou doen, en niet met bijvoorbeeld spraak of televisie (waar ik vroeger wel veel aan gedaan heb).. Dat is overigens niet helemaal gelukt, omdat ik ben begonnen met praatjes met radioamateurs die hier in de regio zitten, wat natuurlijk ook heel gezellig is. Maar ondertussen ben ik sinds kort dus ook weer uitgebreid met seinsleutels en kleine kortegolfapparaatjes aan de gang. (wordt vervolgd)

Categorie: - bespiegeling - 496 woorden - Deze column kan deels op fictie berusten en de informatie is niet noodzakelijkerwijs volledig. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De column is niet in alle gevallen heel geschikt voor jonge lezers.

Reageer

vorige column - volgende column - alle columns - mailinglijst