|
Waar komt mijn fascinatie voor morse-telegrafie toch vandaan? In de vorige eeuw hebben veel mensen al dan niet verplicht geleerd om in morse te communiceren. Het was bijvoorbeeld verplicht gesteld bij een deel van de manschappen op de koopvaardijvloot, bij de marine, en ook voor een aantal dienstplichtigen. Voor de meeste mensen is het op het gehoor ontcijferen van morse het moeilijkst te leren, maar voor sommige anderen is dit geen probleem, maar is juist het seinen weer heel moeilijk. Hoe dan ook kost het vele maanden om te leren, maar misschien vormt dit juist ook wel onderdeel van de uitdaging...
Ik schrijf deze columnreeks zowel voor mensen die weten wat morse is, als voor mensen die wellicht geen idee hebben, dus het is waarschijnlijk goed om even uit te leggen wat morsetelegrafie ook weer
is. Zonder daar natuurlijk al te diep op in te gaan.
Samuel Morse (1791 - 1872)
(copyright op deze foto is niet meer geldig)
Toen het in de negentiende eeuw mogelijk bleek om elektriciteit over enige afstand via draden te transporteren, en zo op afstand apparaten of lampen in of uit te schakelen, ontstond ook al snel het idee om op die manier op snelle wijze berichten over grote afstanden te versturen. Vooral de rond diezelfde tijd overal aangelegde spoorwegen zouden daarvan kunnen profiteren. Maar ook op andere maatschappelijke vlakken was het nut van deze toepassing al snel duidelijk. Omdat het elektrisch transport van spraak nog niet was uitgevonden moest de communicatie dus op een andere manier plaatsvinden.
Het enige dat zoals gezegd in grote lijnen mogelijk was, was door middel van een schakelaar een lamp of een zoemer
op afstand in en uit te schakelen. Diverse mensen vonden in die tijd manieren uit om letters zodanig te coderen dat ze met elektriciteit konden worden getransporteerd. De meeste methodes maakten gebruik van uurwerkachtige mechanieken om de letters mechanisch over te brengen. Samuel Morse, die tot dan
toe zijn geld verdiende met het schilderen van portretten bedacht rond 1835 in samenspraak met anderen een systeem waarbij punten en strepen op een voortbewegende papierstrip werden getekend. Morse stelde het alfabet dat hij daarvoor gebruikte zodanig samen, dat de letters die in het Engels het meest voorkomen (de e, de i, de n, en de a bijvoorbeeld) in het alfabet het kortst zijn. Zo kan daardoor via het morsealfabet nog altijd de Engelse taal
het meest snel en efficiënt worden verstuurd. Latere alfabetten, zoals die bijvoorbeeld in de twintigste eeuw voor telex gebruikt werden, zijn volgens andere criteria ingedeeld. Bij dat soort codes werd erop gelet
dat bij de meest voorkomende letters de kans op verminking door storing het
kleinst was. En in het computertijdperk werd bijna altijd voor een alfabetische indeling gekozen, wat het sorteren door computers op alfabet
gemakkelijk maakt.
Terug naar de morse. Morsetelegrafie bleek een doorslaggevend succes. In veel landen
werd al snel een wijdvertakt telegrafienetwerk opgezet, waarbij vele draden aan palen het
landschap doorkruisten, en waarmee bedrijven en personen elkaar telegrammen konden sturen. In een tijdperk waarin de telefoon nog niet was uitgevonden was het natuurlijk een sensatie dat berichten niet meer met koeriers verstuurd werden. Door telegrafie nam niet alleen de snelheid van versturen, maar ook de betrouwbaarheid enorm toe. (wordt vervolgd)
Categorie: - bespiegeling - 529 woorden -
Deze column kan deels op fictie
berusten en de informatie is niet noodzakelijkerwijs volledig. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden
ontleend. De column is niet in alle gevallen heel geschikt voor jonge lezers.
Reageer
vorige
column - volgende column - alle columns
- mailinglijst
|
