Praktijktest:

Breedband kortegolfantenne
DXSR VB-500
door Jille Vermeulen, PA3EAQ

Sinds het behalen van mijn zendmachtiging in 1977 heb ik veel geëxperimenteerd met allerlei soorten van antennes. Aanvankelijk deed ik dat op VHF en UHF, later ook SHF en satelliet. Kortegolf bleef echter altijd de grote hobby. Vroeger op 20, 15 en 10 meter met een GPA-30 voor deze drie banden, en een langdraadantenne 
in de tuin met een balun voor de lagere banden.

De wens bleef echter om een antenne voor alle banden te hebben zonder dat de hele tuin weer vol met draden en masten zou gaan staan. Na enig speurwerk uitgekomen bij DXSR die de VB-400 op de markt bracht. Een breedbandantenne 
voor de gehele kortegolfband en ook nog met versterking, dat leek te mooi om waar te kunnen zijn. Dus even wat geld gespaard en de antenne besteld. Hieronder de bevindingen en de vele meetrapporten met grafieken.

De VB-500 samen met andere antennes op het dak van PA3EAQ (klik = vergroting)

Deze rondstraalantennes zijn inderdaad breedbandig, maar geven toch op elke band versterking, door het gebruik van multi resonantie. In de vergelijking met mijn vorige rondstralers geeft deze 
antenne circa 6 tot 10 dB meer signaal, dit is met name duidelijk merkbaar op de lagere amateurbanden. Met andere woorden: maximale resultaten op een minimale ruimte en bovendien een vrije tuin!

  

De VB-500 (klik = vergroting)

Koperband

Op vier frequenties wordt er met speciale tegencapaciteit-draden gewerkt, die zijn afgestemd op 50, 28, 16 en 5,5 MHz. Het is een enkele draad, geen radiaal, en die hoeft dan ook niet afgespannen te worden, bij mij loopt de draad gewoon met de coax mee naar beneden langs de muur. Uit veiligheidsoverwegingen is de antenne ook nog met een flinke aardelektrode verbonden, die
speciaal voor deze toepassing werd geslagen, en die de prestaties van de antenne nog verder verbeterde. De straler zelf is gemaakt van drie (bij de VB-500: vier) Ultravioletbestendige, glasfiber delen, elk met een lengte van 1m20 en een diameter van 16 mm. Onder de beschermlaag vinden we een soort koperband die als een helical om de fiber staaf is gewikkeld. De fabrikant spreekt over High Voltage Large Ribbon Technologie. Op deze manier is bij de VB-400 een elektrische lengte gecreëerd van 30 meter en voor de VB-500 zelfs 40 meter, en dat terwijl de mechanische lengte slechts 4 meter respectievelijk 5 meter is.

Versterking van de VB-500 ten opzichte van een full size dipool (klik = vergroting)

Daarmee is de versterking van de VB-400 nagenoeg gelijk aan een kwart golf dipool van 7 MHz tot 50 MHz. Voor de VB-500 komen de resultaten zelfs nog beter uit dan een halve golf dipool voor de 
betreffende band, en dat alles met een antenne. Zoals bij veel lange antennes is de impedantie relatief hoog en zal deze aangepast moeten worden. Die aanpassing kan op drie verschillende manieren gebeuren. Ten eerste via een balun. Ikzelf gebruik de VB-B400, en een transceiver met ingebouwde antenne-
tuner. Op 80m en 40m bleek een handtuner met een breed bereik beter te werken dan de ingebouwde antennetuner van de FT 767, die toch wat aan de krappe kant bleek. Ten tweede kan men kiezen voor een aanpassing via (minimaal 15 meter) lintkabel van 450 Ohm en een handbediende tuner. In dit geval is de balun niet nodig. Ten derde bestaat de mogelijkheid om een externe automatische coupler te gebruiken, ook dan zonder balun.

De SWR van de VB-400 en VB-500 op een groot deel van het kortegolfgebied (klik = vergroting)

Ingegraven tegencapaciteit

De tekst hierna laat zien wat de meetresultaten zijn, met de antenne aangesloten via de eerstgenoemde methode. Na de tests met de VB-400 te hebben gedaan, werd er een segment extra tussen gezet en zo werd de VB-400 omgebouwd naar een VB-500.  Alle tests werden nog een keer herhaald met de Daiwa SWR meter en weer genoteerd. Voor een betere werking heb ik nog geprobeerd de draad van de tegencapaciteit te verlengen, en in te 
graven in de tuin. Dat ingraven was niet goed, de SWR werd overal slechter, maar het verlengen met nog eens 10 meter werkte wel iets beter. De kruipruimte was groot genoeg dus gewoon over de grond laten lopen.

Relatieve versterking en fabrieksspecificaties (klik = vergroting)

De condities waren in het begin van dit jaar, toen ik met de tests begon niet al te best waardoor het DX-overzicht en de praktijkgedragingen even op zich lieten wachten, maar later werd dit  ruimschoots goedgemaakt. Met de eerste test op 40 meter kon ik direct twee stations uit Japan werken. Wat een verschil met mijn oude langdraad, waar ik zelfs nog nooit Japan op gehoord had!
Een paar minuten later kon ik eveneens op 40 meter een station uit VP5 met 5 - 9 werken. Ook over een wat langere tijd bekeken ben ik zeer tevreden over de DXSR 500, waarbij het werken van
DX, wat eigelijk toch mijn grootste hobby is, veel eenvoudiger is geworden. Zelfs in pile-up's waar je vroeger geen schijn van kans leek te hebben, wordt toch mijn call vaak snel gehoord.

73 es gd dx, 
Jille Vermeulen 
e: jille[a]vepo.nl

De balun van de VB-400

©2006, copyright Jille Vermeulen

vorige - home - volgende