736. Deel 5: Reclame wordt minder irritant - en geniepiger

5 september 2010
©2010, copyright: GoHansBrinker.com

Het voorbeeld van het programma Radar in mijn vorige column behoeft overigens nog enige aanvulling. Niet alleen de medicijnfabrikanten oefenen namelijk technieken van het uitvergroten van de werkelijkheid van ziektebeelden uit om hun punt te maken of om hun gelijk aan te tonen. Hetzelfde programma Radar uit de vorige column heeft voor wat betreft publiciteit over ziektebeelden en medicijngebruik ook niet helemaal een ongeschonden blazoen. Althans in een deel van de medische wereld, die in het verleden af en toe erg kritisch was over de stellige overtuiging waarmee dingen in het programma werden gesteld.

Het door Hertsenberg genoemde en door Radar in dit kader vaker aangehaalde voorbeeld van het restless leg syndrome dat ik zelf in de vorige column bewust ook overnam, hoort in het rijtje van de symptoommarketing bijvoorbeeld gewoon niet thuis omdat het niet aan de belangrijkste criteria daarvoor voldoet. Restless Leg Syndrome (RLS) is een ziektebeeld dat verwant is aan narcolepsie en slaapapneu, en het kan zoals de meeste ziekten ook gewoon worden vastgesteld. Mensen hebben er hoewel ze soms niet goed kunnen omschrijven wat er met ze aan de hand is wel degelijk last van. Het is in ieder geval zeker niet een ziekte die mensen zich zouden laten aanpraten, of die bij gezonde mensen af en toe op nauwelijks hinderlijke wijze de kop op steekt.

Het predicaat 'symptoomreclame' gaat voor RLS ook niet op, omdat er niet één bepaald medicijn is dat oplossing kan bieden. Sterker nog, veel vaker bieden simpele maatregelen als het vermijden van alcohol en cafeïne, massage, een koele slaapkamer en 's avonds mentaal actief blijven een behoorlijke oplossing voor de problemen. Daarnaast is er een heel scala aan medicijnen dat gebruikt kan worden al naar gelang wat blijkt te werken, zoals pijnstillers, meerdere dopamine-derivaten, diverse benzodiazepines, opiaten en anti-epileptica.

Aan de andere kant is er voor het ziektebeeld wel een reclamecampagne geweest die vanuit de farmaceutische industrie werd bekostigd

In de toekomst zullen we meer en meer met vormen van guerrillamarketing te maken krijgen. En dat zullen ook meer en meer reclamevormen zijn die als zodanig voor het doelwit van de reclame niet te herkennen zijn. Bedrijven zullen ons verborgen boodschappen op een manier brengen die we niet meer kunnen herkennen. Er zal van alles uit de kast getrokken worden, van subtiele persoonlijke benadering tot bepaalde vormen van sponsoring. Op zich is er overigens niets mis met sponsoring.

Bij tijdschriften is er, als het goed is een strikte scheiding tussen de commerciële kant en de kant die zeg maar alle nieuws en roddels weegt, en die ons van het vele nieuws dat er is een voor hun doelgroep relevante mix voorschotelt. Maar wat gebeurt er als een tijdschrift het zo moeilijk heeft dat het in zijn voortbestaan wordt bedreigd? Banen op de tocht noem maar op. En op dat moment komt er iemand met een grote zak geld, die jubelend als belangrijkste adverteerder van het blad wordt binnengehaald en die zo het hele tijdschrift alsnog van de ondergang redt. Een maand later stuit het blad vervolgens op een niet al te belangrijk nieuwsverhaal dat toch relevant genoeg lijkt om te plaatsen. De hoofdpersoon die in het artikel in een kwaad daglicht gesteld wordt, blijkt niemand minder dan de nieuwe adverteerder van het blad te zijn. Wat doe je als eindredacteur van zo'n blad dan? Houd je dan je rug nog recht?

De meeste patiëntenverenigingen in Nederland worden wel in enige mate gesponsord door een farmaceutisch bedrijf dat belang heeft bij het ziektebeeld waar de patiëntenvereniging voor is opgericht. Patiëntenverenigingen worden vaak bestuurd door niet-professionals die in een aantal gevallen zich ook helemaal niet voldoende realiseren hoe dit soort dingen precies gespeeld worden. Farmaceutische bedrijven, met name de wat grotere weten heel goed waar Abraham wat dat betreft de mosterd haalt. In veel gevallen wordt de informatie van zulke bedrijven dan ook zonder enige kritiek aan de patiënten gepresenteerd. Patiënten die wellicht wat wantrouwend tegenover medicijnfabrikanten staan, maar die informatie van een patiëntenvereniging dikwijls als volstrekt betrouwbaar tot zich nemen.

wordt vervolgd

Bronvermelding: diverse bronnen over een langere periode, stichting-restless-legs.org, wikipedia

Categorie: opinie - plusminus 667 woorden - Deze column kan deels op fictie berusten en de informatie is niet noodzakelijkerwijs volledig. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De column is niet in alle gevallen heel geschikt voor jonge lezers.