Posted on Thursday, July 08, 2004 2:08 AM

Column
copyright: John Piek - www.shorties.nl
tweehonderdvierenvijftig, 8 juli 2004
 

Geld als water...

Consumenten wordt maar al te vaak een rad voor ogen gedraaid. Zoals merkkleding in dezelfde ateliers in slechtbetaalde landen wordt gemaakt als die veel goedkopere van de Wibra of van Zeeman, zo wordt ons met veel meer producten een mooi oor aan genaaid. Neem bijvoorbeeld SMS. Dat was ooit een niet al te waardevol geacht bijproduct van het mobiele telefoonbedrijf. De oorspronkelijke bedoeling ervan was, om klanten op de hoogte te kunnen brengen van eventuele storingen, of om ze via die weg selectief reclame te kunnen versturen of nieuws- en weerinformatie. Niemand heeft kunnen bevroeden hoe populair die slechts 160 tekens lange berichtjes eerst onder pubers en later ook bij andere leeftijdscategorieën zouden worden. Wat niet veel mensen weten, is dat SMS-jes versturen oorspronkelijk ook gewoon gratis was. Toen ik in 1997 mijn abonnement bij Libertel, het huidige Vodaphone nam, was dat bij dat bedrijf al niet meer het geval. Maar bij diverse bedrijven in de omliggende landen was dat echter nog wel zo. De servers voor die berichten waren ook helemaal niet afgeschermd voor niet-klanten van het bedrijf, ook Libertel liet het gebruik van die 'vreemde' servers gewoon toe en zo kon ik, nadat ik een ander servernummer dan dat van mijn eigen provider in mijn mobieltje had getikt, via een Duitse aanbieder nog lange tijd gratis SMS-jes versturen. Die server had bovendien nog allerlei extraatjes die je pas de laatste tijd opnieuw ziet opduiken, zoals bijvoorbeeld een ontvangstbevestiging. Pas enkele jaren later blokkeerde Libertel de mogelijkheid om van andere dan hun eigen SMS-server gebruik te maken. SMS en haar opvolger MMS zijn nu belangrijke winstmakers voor de huidige mobiele telefoonbedrijven. Maar de vraag blijft natuurlijk: is het redelijk om geld te vragen voor iets dat je eerst zo waardeloos vond dat je het gratis aanbood? Daarbij is het ook nog zo dat de berichtjes nauwelijks een belasting vormen voor het telefoonnetwerk: de spraak op een mobiel netwerk wordt opgeknipt in kleine pakketjes, zogenaamde packets. Een SMS-je is in feite niets anders dan één zo'n packet. Voor een enkel telefoongesprek worden er daarvan vele duizenden heen en weer gestuurd. Eén zo'n SMS-je dat slechts in één richting gaat, en dat bovendien niet zoals een telefoonpacket exact op tijd hoeft aan te komen, vormt voor het systeem een volstrekt te verwaarlozen belasting. Je zou haast geld terug moeten krijgen om dat je het niet op een meer verkwistende manier doet.

Het RVU televisieprogramma De Keuringsdienst van Waarde stelt regelmatig dit soort dingen aan de kaak. Zo blijkt in een uitzending van de afgelopen week een product als kruidenmix volgens het programma niets anders te zijn dan een manier om zout, dat bijna niets kost, voor het veertigvoudige bedrag dat het gewoonlijk oplevert te verkopen. Niet alleen bestaan de meeste kruidenmixen voor het grootste deel uit zout en voor slechts een klein beetje uit andere toevoegingen; de fabrikanten hanteren daarnaast een strikte geheimhouding voor wat betreft het aandeel zout dat er werkelijk in het product zit. Anders zouden ze de receptuur aan concurrenten verklappen, zo luidt de smoes, maar het maakt ze daarmee natuurlijk niet minder verdacht. Ook de zoutfabrikanten zelf verzinnen trouwens steeds meer manieren om hun zout voor een vele malen hogere prijs te kunnen verkopen. Bijvoorbeeld door zogenaamd gezonde varianten aan te bieden, waaraan allerlei extra mineralen zijn toegevoegd.

Bijna jaarlijks duiken er wel weer berichten op, dat in veel horecagelegenheden apparatuur zou staan dat aan gewoon leidingwater koolzuurgas toevoegd, zodat het vervolgens als duur mineraalwater kan worden verkocht. Veel mensen zijn daar ieder keer dan weer verontwaardigd over. Sinds de eerste berichten van die strekking, een paar jaar geleden, zijn veel horecagelegenheden ertoe overgegaan om het bronwater aan tafel uit een klein flesje in het glas te schenken. Bij slechts een enkel bedrijf wordt trouwens pas aan het tafeltje de kroonkurk van het flesje gehaald, hoewel dit natuurlijk ook nog lang niet garandeert dat het dan wel echt mineraalwater is.

Maar wat is precies mineraalwater? Een veelgehoord verhaal is dat sommige stadskinderen niet zouden weten dat melk niet in een fabriek gemaakt wordt, maar van koeien afkomstig is. Iets soortgelijks geldt ook voor bron- of mineraalwater. Want dat ook de garantie dat het een echt flesje mineraalwater betreft nog helemaal niets zegt, bleek uit de uitzending van de 'Keuringsdienst' van twee weken geleden. De mineraalwatermerken Bar le Duc (Utrecht) en Sourcy (Bunnik) komen beide op enkele kilometers afstand van elkaar uit hetzelfde waterreservoir geborreld, een grondwaterlaag op 127 meter diepte. Eigenlijk worden ze opgepompt. Zo'n bron is dus gewoon een buis die net als bij een olieboring de grond in wordt gedreven, en waar dan water van dertigduizend jaar oud uit naar boven komt. In het programma kwam ook iemand van het waterleidingbedrijf in Bunnik aan het woord. Die vertelde dat hun eigen bron slechts enkele honderden meters van die van Heinekendochter Vrumona, de producent van Sourcy , verwijderd ligt. De beide oppompstations liggen aan weerszijden van de snelweg bij het plaatsje. Het water van het waterleidingbedrijf wordt precies even diep als dat van Sourcy opgepompt, ook weer uit hetzelfde dertigduizend jaar oude reservoir. In het laboratorium van het waterleidingbedrijf is voor de grap een keer het leidingwater uit Bunnik vergeleken met verschillende soorten bron- en mineraalwater uit de Vrumona-fabrieken, en wat dacht je wat? Op het bij sommige varianten toegevoegde koolzuurgas na bleek de samenstelling bij analyse volkomen identiek te zijn! Het enige verschil met gewoon kraanwater blijkt dus te zijn dat het water uit de fabriek in flesjes is gedaan, en dat er eventueel koolzuur aan is toegevoegd. Als je in Bunnik woont tenminste. Het water uit de fles is wel zo'n 1000 maal zo duur als het water uit de kraan voor 97 eurocent per kuub, en je moet er nog voor naar de supermarkt ook. Over klantbedrog gesproken...

Maar goed, in Amersfoort, waar ik woon, komt ook heel lekker water uit de kraan (ik vind het zelfs lekkerder dan Spa Blauw). Mede om die reden heb ik al enkele jaren steevast een drietal PET-flessen in mijn koelkast staan, waar ik vers leidingwater in heb zitten. Dat is wat ik meestal drink. Zoals de tv-reclame van één van de bekende mineraalwatermerken al zegt: 'En kan onbeperkt gedronken worden'. Overigens is dat laatste ook niet helemaal waar. Schoon water is eigenlijk alleen maar bij een andere dosering giftig dan andere stoffen. Ook van water bestaat er een dodelijke dosis. Alleen koop je die bij de Bar-le-Duc's, de Chaudfontaines, de Spa's en Sourcy dus niet voor 1 euro...

jp

Categorie: opinie/politiek

N.B. Deze column berust deels op fictie. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De column is niet in alle gevallen heel geschikt voor jonge lezers.