De markt lijkt klaar voor cloud computing, maar is cloud computing ook klaar voor de markt?
762. In de wolken

15 juni 2011
©2011, copyright: GoHansBrinker.com

Het tekende zich vorig jaar al een beetje af, maar het fenomeen is pas nu goed doorgebroken. Je kunt overdag geen RTL-5 of wanneer ook een actualiteitsrubriek of het nieuws op zetten, of het gaat over cloud-computing. In de ingehuurde zendtijd van RTL-5 zit af en toe een programma, mede gemaakt met geld van een van de grote internetbedrijven, dat het haleluja van de wolk niet sterk genoeg duidelijk lijkt te kunnen maken. Heel vermakelijk om te horen waar cloud computing allemaal goed voor is. Voor het milieu, voor het midden- en kleinbedrijf, voor de ZZP-er, maar niet te vergeten uiteraard ook heel goed voor de portomonnee van de aanbieder.

Veel leken en niet-ondernemers zullen zeggen 'cloud? is dat weer iets nieuws?'. Cloud computing bestaat al redelijk lang. Als je in de jaren 90 een Hotmail-adres hebt aangemaakt, of een adres bij een soortgelijke dienst, dan werkte je toen al in de cloud.

De originele manier van mailen tijdens de internet-pre-historie was om dat met een programma te doen. In de begintijd van internet logden bijvoorbeeld studenten in op de server bij hun universiteit, startten daar het mailprogramma op en lazen dan hun mail. Hun eigen computer gedroeg zich daarbij slechts een domme ASCII-terminal en in het allereerste begin werd er ook gewoon met terminals zonder enige rekencapaciteit gewerkt. In feite was dat al cloud-computing. Al vrij kort daarna, en naarmate computers thuis sneller werden, gingen mensen de mail ophalen met programma's op die computer thuis werkten, met programma's als Pegasus, Eudora, Thunderbird en Outlook. Veel mensen doen dat nog steeds. Het alternatief is om de mail op te halen vanaf een website, via bijvoorbeeld het al genoemde Hotmail, Gmail of de webmail van je provider.

Cloud computing is niets anders dan deze manier van werken met de mail via je browser, behalve voor de mail ook nog voor een heel scala aan andere toepassingen gebruiken. Sinds enige tijd is het bijvoorbeeld mogelijk om de bundel softwarepakketten voor kantooromgevingen Office van Microsoft ook in de cloud te gebruiken. Het hele dure pakket dat normaal een paar honderd euro kost kun je zo gebruiken in de browser, vooralsnog zonder dat daar extra kosten voor berekend worden. Althans, ik weet niet of ik van de laatste ontwikkelingen op de hoogte ben, maar tot voor kort was dat in elk geval zo. Dat was niet nadat concurrent Google net daarvoor een soortgelijke dienst in de lucht zette overigens.

Aan die manier van werken zitten zowel voor- als nadelen. Voor het midden- en kleinbedrijf is het een groot voordeel dat de aanbieder je zowat alles uit handen neemt. Installeren van software, het bijhouden van de meest recente updates, backups maken. Je hoeft er geen mannetje meer voor in te huren of dat slimme neefje met zijn dikke bril. Die moet hierdoor misschien wel weer een krantenwijk nemen.

Er zitten ook nadelen aan. Bij werken in de cloud heb je je computer eigenlijk helemaal niet meer nodig. Een soort van terminal zoals in en voor de jaren 80 nog veel in gebruik was, maar dan een turbo-versie met wat betere beeld en human-interface-mogelijkheden is voldoende. Oh ja, en wat zaken als printers en scanners en zo zijn ook wel handig, want als je die in de cloud wilt gebruiken ga je de kas Postnl weer spekken.

Een ander nadeel is als bijvoorbeeld internet eens uitvalt. Je kunt dan niets meer. Zowel je eigen werkbestanden als de programma's om die bestanden te kunnen hanteren bevinden zich bij de leverancier. Zelf werk ik sinds een aantal jaren uitsluitend nog met laptops. Behalve dat dat een aanzienlijke stroombesparing gaf was een van de andere argumenten dat ik bij een stroomstoring kan blijven doorwerken. Bij werken via de cloud en een reguliere PC stopt de bedrijfsvoering niet alleen bij stroomuitval, maar ook bij uitval van de internet verbinding.

Iedereen weet hoe grote leveranciers soms met hun klanten sollen. Bij de meeste klanten gaat het overigens goed, maar voor die paar tienduizenden in een klantenbestand van een miljoen die tussen de wal en het schip geraken kan de frustratie werkelijk enorm zijn. De huidige cloud-aanbieders zijn veelal erg grote bedrijven. Je kunt dus wel nagaan in wat voor afhankelijke positie je jezelf brengt, als je de complete administratie én je bedrijfsvoering, inclusief backups in handen van een dergelijke club geeft, en die geeft op een gegeven moment niet thuis als je informatie danwel verminkt danwel onvindbaar is. Meestal gaat het goed, maar raak niet tussen de spaken van de wielen, want het leed is dan echt niet meer te overzien.

Belangrijkste voordeel van werken in de cloud is denk ik wel dat je makkelijk met anderen kunt samenwerken, en dat het daarbij niet uitmaakt waar die collega of klant zich ook ter wereld bevindt. Zet een Skype-verbinding open met een beeld- en geluidsverbinding voor overleg, en werk met zijn tweeën of desnoods met nog meer mensen aan hetzelfde tekstdocument. Dit gaat uiterst efficiënt en heeft zelfs binnen hetzelfde kantoor nog nut, omdat als je over iemands schouders meekijkt je immers niet zelf gemakkelijk bij het toetsenbord kunt om je wijzigingsvoorstel even de visualiseren.

Voor mijzelf is er nog een andere kwestie van belang. Ik heb als journalist en ook als vertalers af en toe te maken met dingen die erg vertrouwelijk liggen. Ik zou niet willen dat dat soort informatie op straat komt te liggen. Op dit moment zijn er nog nauwelijks afspraken over waar een bedrijf dat een cloud-dienst aanbeidt de informatie op mag slaan. Tegelijk is het zo dat de wetten over bijvoorbeeld privacy sterk per land verschillen, en dat de wet van toepassing is van het land waarin de servers waarop iets opgeslagen is zich bevinden.

Het is dus niet denkbeeldig dat bestanden worden opgeslagen in een land waar misschien niet zo nauw gekeken wordt als bijvoorbeeld een concurrent eens een kijkje neemt. Nou ga ik ervan uit dat een goede leverancier zelf daartegen wel de nodige waarborgen biedt. Iets anders is het als het gaat om een overheid die het niet zo nauw neemt. Je zou je kunnen voorstellen dat de servers staan in een land waar ook de dissident zich bevindt waar jij als journalist af en toe contact mee hebt. Dat kan dus eventueel heel lelijke gevolgen hebben. Hetzelde geldt bijvoorbeeld voor organisaties als Greenpeace en de Sea Sepherds, maar het is ook van toepassing op advocaten, heel zeker als zij internationaal werken, en plannen moeten doorgaans ook niet vroegtijdig bij de verkeerde mensen bekend worden. Verder geldt het natuurlijk voor alle mensen met een vertrouwelijke band met hun cliënten, zoals met name ook artsen en andere hulpverleners.

Voordat de wolk tot een volwassen cumulus uitgegroeid is, valt er dus nog nog wel het een en ander te doen.

Categorie: opinie - plusminus 936 woorden - Deze column kan deels op fictie berusten en de informatie is niet noodzakelijkerwijs volledig. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De column is niet in alle gevallen heel geschikt voor jonge lezers.